ഗ്രീക്ക് ഫിസിഷ്യൻ ആയ ഹിപ്പോക്രറ്റീസ് പറയുകയുണ്ടായി "മനുഷ്യന് ലഭിച്ച ഏറ്റവും വലിയ അനുഗ്രഹമാണ് ആരോഗ്യം". ലോകാരോഗ്യ സംഘടന ഏപ്രിൽ 7, ലോക ആരോഗ്യ ദിനം ആയി ആഘോഷിക്കുന്നു. ഓരോ വർഷവും ആഗോളതലത്തിൽ ആരോഗ്യത്തിന് വലിയ പ്രാധാന്യമുള്ള ഒരു വിഷയത്തിലേക്ക് ലോകമെമ്പാടും ശ്രദ്ധ ആകർഷിക്കുന്നതിനുള്ള അവസരമായി സംഘടന ഇന്നേ ദിനത്തെ കാണുന്നു. നമ്മുടെ ഗ്രഹം, നമ്മുടെ ആരോഗ്യം ( Our Planet, Our health) എന്നതാണ് 2022-ലെ ലോകാരോഗ്യ ദിനത്തിന്റെ തീം.
നോവൽ കൊറോണ വൈറസ് ഡിസീസ് 2019 (COVID-19) ന്റെ ആദ്യ കേസ് 2019 ഡിസംബറിൽ രോഗനിർണ്ണയം ചെയ്യപ്പെട്ടതുമുതൽ, അത് ലോകമെമ്പാടും വ്യാപിക്കുകയും ആഗോള പ്രവർത്തനത്തെ പ്രത്യക്ഷത്തിൽ ബാധിക്കുകയും ചെയ്തു. ലോകമെമ്പാടുമുള്ള രാജ്യങ്ങളിൽ ശാരീരിക അകലം (മിക്ക കേസുകളിലും "സാമൂഹിക അകലം" എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്നു) സ്ഥാപിക്കുന്നതിനുള്ള അഭൂതപൂർവമായ ശ്രമങ്ങൾ ഇത് കൊണ്ടുവന്നു. ഇത് ദേശീയ പെരുമാറ്റ രീതികളിൽ മാറ്റത്തിനും സാധാരണ ദൈനംദിന പ്രവർത്തനങ്ങൾ അടച്ചുപൂട്ടുന്നതിനും കാരണമായി.
ഈ ഘട്ടങ്ങൾ ഈ രോഗത്തിന്റെ വ്യാപനം ലഘൂകരിക്കാൻ നിർണായകമാകുമെങ്കിലും, ഹ്രസ്വവും ദീർഘകാലവുമായ മാനസികാരോഗ്യത്തിനും ക്ഷേമത്തിനും അവ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കി എന്നത് പറയാതിരിക്കാൻ പറ്റില്ല. ഇവിടെ ഒരു വ്യക്തിയുടെ ശാരീരികവും മാനസികവുമായ ആരോഗ്യം തന്നെയാണ് തകരാറിലായത്.
എന്തുകൊണ്ടാണ് ആരോഗ്യം ഇത്രയും പ്രാധാന്യം അർഹിക്കുന്നത്?
ഈ ചോദ്യത്തിന് ഉത്തരം കിട്ടണമെങ്കിൽ ആരോഗ്യം എന്താണെന്നതിനെ കുറിച്ച് നല്ലൊരു അവബോധം നമുക്ക് ഉണ്ടായിരിക്കണം.
എന്താണ് ആരോഗ്യത്തിന്റെ നിർവചനം?
ആരോഗ്യം എന്നത് പൂർണ്ണമായ ശാരീരികവും മാനസികവും സാമൂഹികവും ആത്മീയവുമായ ക്ഷേമത്തിന്റെ അവസ്ഥയായി നിർവചിക്കാം. ഇത് രോഗങ്ങളുടെ സാധ്യത കുറയ്ക്കുന്നതിനുള്ള ദൈനംദിന ഉപദേശങ്ങളും പ്രതിരോധ നടപടികളും പാലിച്ചുകൊണ്ട് ശരീരത്തെ പരമാവധി പരിപാലിക്കുന്നതിൽ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. സന്തോഷം അനുഭവിക്കുന്നതിൽ ആരോഗ്യത്തിന് ഒരു പ്രധാന പങ്കുണ്ട്. കാരണം രോഗങ്ങളാൽ ബുദ്ധിമുട്ടുന്ന ധാരാളം ആളുകൾ ഉണ്ട് എന്നാൽ സന്തോഷം രോഗങ്ങളെ ചെറുക്കാൻ നമ്മെ പ്രാപ്തരാക്കുന്നു. തൽഫലമായി, അവർ ശാരീരികക്ഷമത കൈവരിക്കുകയും ഏതൊരു സാധാരണ വ്യക്തിയെയും പോലെ സുഖമായി ജീവിക്കുകയോ ജീവിതം ആസ്വദിക്കുകയോ ചെയ്യുന്നു.
നമ്മുടെ ഊർജ്ജ നില മൊത്തത്തിലുള്ള നമ്മുടെ ആരോഗ്യത്തിന്റെയും ക്ഷേമത്തിന്റെയും പ്രതിഫലനമാണ്. നമ്മൾക്ക് കൂടുതൽ ഊർജ്ജം ഉണ്ടെങ്കിൽ, ദിവസത്തിലും ജീവിതത്തിലും നമുക്ക് കൂടുതൽ കാര്യങ്ങൾ ചെയ്യാൻ സാധിക്കുന്നു. നമുക്കെല്ലാവർക്കും ദിവസത്തിൽ ഒരേ സമയമാണ് ഉള്ളത്, അതിനാൽ നമ്മൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം നമ്മുടെ ജീവിതത്തിന്റെ ഓരോ മേഖലയിലും നാം കൊണ്ടുവരുന്ന ഊർജ്ജം അനുസരിച്ചുമാത്രമായിരിക്കും.
അതിനാൽ തന്നെ നമ്മുടെ ആരോഗ്യവും ജീവിതത്തിന്റെ മറ്റ് ഭാഗങ്ങളും തമ്മിൽ ഒരു പരസ്പര ബന്ധമുണ്ടെന്ന് മിക്ക ആളുകളും മനസ്സിലാക്കുന്നില്ല.
മനുഷ്യജീവിതത്തിൽ നല്ല ആരോഗ്യത്തിന്റെ പ്രാധാന്യം എപ്രകാരം എന്ന് നോക്കാം:
ആരോഗ്യം എന്നത് ശരീരത്തിന്റെ പ്രവർത്തനപരവും ഉപാപചയ പ്രവർത്തനക്ഷമതയും, ശാരീരികവും മാനസികവും സാമൂഹികവുമായ മാറ്റങ്ങളുമായി പൊരുത്തപ്പെടാനുള്ള കഴിവുമാണ്.
ആരോഗ്യം രോഗത്തിന്റെ വിപരീതമാണ്. ശാരീരികവും സാമൂഹികവും മാനസികവുമായ വൈകല്യങ്ങളിൽ നിന്ന് ശരീരത്തിന്റെ സുരക്ഷയും ഇതുകൊണ്ടു അർത്ഥമാക്കുന്നു.
ഒരു വ്യക്തി തന്റെ ദൈനംദിന ജീവിത ചുമതലകൾ കൃത്യവും ശരിയായതുമായ രീതിയിൽ നിർവഹിക്കാൻ സഹായിക്കുന്ന ഘടകമാണ് ആരോഗ്യം. ഒരു വ്യക്തിയുടെ ശാരീരിക ആരോഗ്യം എന്നതുകൊണ്ട് അർത്ഥമാക്കുന്നതു പൂർണമായും രോഗമില്ലാത്ത അവസ്ഥയെയാണ്.
മാനസികവും സാമൂഹികവുമായ ആരോഗ്യം പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നത് ഒരു വ്യക്തിക്ക് ഏൽപ്പിച്ച സാമൂഹിക ചുമതലകൾ വൈകല്യമോ തെറ്റോ കൂടാതെ നിർവഹിക്കാനുള്ള കഴിവാണ്.
ഒരു വ്യക്തിയുടെ ജീവിതത്തിൽ നല്ല ആരോഗ്യത്തിന്റെ പ്രാധാന്യം നിസ്സംശയമായും വളരെ വലുതാണ്. നമ്മുടെ ജീവിതത്തിൽ ആരോഗ്യത്തിന്റെ പ്രാധാന്യം പൂർണ്ണമായി നിർവചിക്കുന്ന ചില പ്രധാന പോയിന്റുകൾ ഏതൊക്കെയെന്നു നമുക്കൊന്ന് നോക്കാം.
. തന്നെയും തന്റെ രാജ്യത്തെയും സമൂഹത്തെയും സേവിക്കാൻ കഴിവുള്ള വ്യക്തിയാണ് ആരോഗ്യമുള്ള വ്യക്തി. എന്നാൽ രോഗബാധിതനാവുന്നതോടെ അവനിൽ നിക്ഷിപ്തമായ കടമകളും ഉത്തരവാദിത്തങ്ങളും ശരിയായി നിർവഹിക്കാൻ കഴിയാതെ വരുന്നു. അവസ്ഥയിൽ ജീവിതത്തിൽ അവന്റെ വ്യത്യസ്ത ആവശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റാൻ മറ്റുള്ളവരെ ആശ്രയിക്കേണ്ടി വരുമ്പോൾ അത് ആ വ്യക്തിയെ പൂർണമായും തന്നെ തളർത്തികളയുന്നു. അവന്റെ നിസ്സഹായതയും ബലഹീനതയും കാരണം അവന്റെ മനസ്സിനെയും ഈ രോഗാവസ്ഥ പ്രത്യക്ഷത്തിൽ തന്നെ ബാധിക്കുന്നു. ഇത് മൂലം രോഗബാധിതനായ വ്യക്തിയുടെ ഉൽപ്പാദനക്ഷമത ദുർബലമാവുകയും അവർ സമൂഹത്തെ ആശ്രയിക്കുകയും ചെയ്യുന്നതിനാൽ, അതിന്റെ അംഗങ്ങൾക്കിടയിലുള്ള രോഗത്തിന്റെ സാന്നിധ്യം സമൂഹത്തെയും ബാധിക്കുന്നു.
അതിനാൽ തന്നെ തങ്ങളുടെ അംഗങ്ങൾക്കിടയിൽ പകർച്ചവ്യാധികളുടെ അളവ് വർധിച്ചപ്പോൾ പല ഗവൺമെന്റുകളും ഈ കേസുകളുടെ പ്രതിരോധ ചികിത്സയ്ക്കായി സജ്ജീകരണങ്ങൾ നടത്തിയതും എടുത്തുപറയേണ്ടവയാണ്. കോവിഡ് പ്രതിരോധനത്തിനു രാഷ്ട്രങ്ങൾ അവരുടെ ജനങ്ങളുടെ ആരോഗ്യസുരക്ഷയിൽ മതിയായ കരുതലുകൾ എടുത്തു എന്ന് തന്നെ വേണം പറയാൻ.
. മനഃശാസ്ത്രപരമായി ആരോഗ്യമുള്ള ആളുകൾക്ക് അവരുടെ ജീവിതത്തിൽ സുഖവും സന്തോഷവും അനുഭവപ്പെടുകയും ജീവിതം നന്നായി ആസ്വദിക്കാൻ സാധിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. മാനസിക രോഗങ്ങളാൽ ബുദ്ധിമുട്ടുന്ന ഒരു വ്യക്തി എപ്പോഴും അവനെ ഒരു വിഷാദവും അശുഭാപ്തിവിശ്വാസിയുമായി കാണുന്നു. അത് മാത്രമോ അവന്റെ ജീവിതത്തിലും ആളുകളുമായുള്ള പരസ്പര ബന്ധത്തിലും സന്തോഷം കണ്ടെത്തുവാൻ സാധിക്കാതെയും വരുന്നു. മാനസിക ആരോഗ്യമുള്ള ഒരു വ്യക്തിക്കു തന്റെ ജീവിതത്തിൽ സന്തോഷം ആസ്വദിക്കുവാനും ആളുകളുമായി ബന്ധം സ്ഥാപിക്കുവാനും സ്നേഹവും ദയയും അടുപ്പവും കാണിക്കുവാനും നിഷ്പ്രയാസം സാധിക്കുന്നു.
നല്ല ആരോഗ്യവും ക്ഷേമവും കൈവരിക്കാനുള്ള ചില മാർഗ്ഗങ്ങൾ ഇനി പറയുന്നവയാണ്:
. ആരോഗ്യകരമായ ഭക്ഷണരീതി സ്വീകരിക്കുക.
. ധാരാളമായി വെള്ളം കുടിക്കുക. അത് നിങ്ങളുടെ ശരീരത്തിനെയും മനസ്സിനെയും ഒരുപോലെ തണുപ്പിക്കുന്നു.
. മിതമായ വ്യായാമം മുടങ്ങാതെ ചെയ്യുക. ഓർക്കുക അമിതവണ്ണം ശരീരത്തിനോടൊപ്പം മനസ്സിനും ദോഷം ചെയ്യുന്നു. അത് ഒരു വ്യക്തിയുടെ ആത്മവിശ്വാസത്തിനു വരെ കോട്ടം വരുത്തിയെന്ന് വരാം. ധ്യാനവും യോഗയും വളരെ നല്ലതാണ്.
വ്യായാമം ചെയ്യാൻ സമയം കണ്ടെത്തുകയും സമ്മർദ്ദവും വിഷാദവും കുറയ്ക്കാനുള്ള വഴി കണ്ടെത്തുകയും ചെയ്യുക.
. നല്ല ഉറക്കം ശീലമാക്കുക.
. നല്ല മാനസികാരോഗ്യം നേടുന്നതിനുള്ള മികച്ച മാർഗമാണ് സുഹൃത്തുക്കളുമായി നല്ല സമയം ചെലവഴിക്കുന്നതും സാമൂഹികമായി ഇടപെടുന്നതും.
. സമ്മർദ്ദം കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതിനുള്ള വിദ്യകൾ പഠിക്കുക..
. പുകവലി, മദ്യപാനം തുടങ്ങിയ ദുശീലങ്ങൾ അകറ്റിനിർത്താം.
നിങ്ങളുടെ ജീവിതശൈലി മെച്ചപ്പെടുത്തുക, ആരോഗ്യകരമായ ജീവിതശൈലി തിരഞ്ഞെടുക്കുകയും നല്ലതും ആരോഗ്യകരവുമായ ശീലങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുകയും ചെയ്യുക, അതുവഴി നിങ്ങളുടെ ജീവിതത്തിൽ ആരോഗ്യകരമായ മാറ്റങ്ങൾ വരുത്താൻ കഴിയും. മോശം ജീവിതശൈലി തിരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ തടയാവുന്ന വിട്ടുമാറാത്ത രോഗങ്ങളുടെ വികസനത്തിനും പുരോഗതിക്കും കാരണമാവുന്നു.
ഇത്രെയൊക്കെ പറഞ്ഞെങ്കിലും ഇവിടെ നമ്മൾ കുറച്ചുകൂടെ ഊന്നൽ നൽക്കേണ്ടത് നമ്മുടെ കൊച്ചുമക്കളുടെ ശാരീരികവും മാനസികവുമായ ആരോഗ്യപരിപാലനത്തിന്ടെ കാര്യത്തിലാണ്. കോവിഡ് വ്യാപനത്തിന്ടെ ഏറ്റവും വലിയ ഇരകൾ ആയതു നമ്മുടെ കുഞ്ഞുങ്ങൾ തന്നെയാണ്. സ്കൂളിൽ പോകാൻ സാധിക്കാതെ വീട്ടിൽ തന്നെ ഓൺലൈൻ ക്ലാസ്സുകളിൽ മുഴുകി ഇരിക്കുമ്പോൾ അവർക്കു നഷ്ടമായതും കൂട്ടുകൂടി കളിച്ചുനടക്കേണ്ട സമയങ്ങൾ തന്നെയാണ്. സമപ്രായക്കാരുടെ കൂടെ തുള്ളിച്ചാടി നടക്കേണ്ട നമ്മുടെ കുഞ്ഞുങ്ങൾ വീട്ടിൽ തന്നെ മുഴുവൻ സമയവും ചിലവഴിക്കേണ്ടി വരുന്നത് തികച്ചും ആശങ്കാവഹമാണ്. കൃത്യമായ ദിനചര്യ പാലിക്കാൻ അവരെ സഹായിക്കുക. ഇത് അവരുടെ മാനസികവും ശാരീരികവുമായ വളർച്ചയ്ക്ക് സഹായകമാവും. ഒഴിവു സമയങ്ങളിൽ അവരോടൊപ്പം കളികളിൽ ഏർപ്പെടുന്നതും സമ്മർദ്ദം കുറയ്ക്കാൻ സഹായകമാവുന്നു.
സോഷ്യൽ വെൽനെസ്സ് എന്നത് കൊണ്ട് എന്താണ് മനസിലാക്കേണ്ടത്:
സോഷ്യൽ വെൽനെസ് എന്നത് നമ്മൾ തമ്മിലുള്ള ബന്ധങ്ങളെയും മറ്റുള്ളവരുമായി എങ്ങനെ ഇടപഴകുന്നു എന്നതിനെയും സൂചിപ്പിക്കുന്നു.
ശാരീരികവും മാനസികവുമായ ആരോഗ്യം പോലെ തന്നെ പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്ന ഒന്നാണിത്. പ്രയാസകരമായ സമയങ്ങളിൽ നമ്മുടെ ബന്ധങ്ങൾക്ക് പിന്തുണ നൽകാൻ ഇത് മൂലം സാധിക്കുന്നു. സാമൂഹിക ക്ഷേമത്തിൽ ആരോഗ്യകരവും പരിപോഷിപ്പിക്കുന്നതും പിന്തുണ നൽകുന്നതുമായ ബന്ധങ്ങൾ കെട്ടിപ്പടുക്കുന്നതിനൊപ്പം നമ്മുടെ ചുറ്റുമുള്ളവരുമായി ഒരു യഥാർത്ഥ ബന്ധം വളർത്തിയെടുക്കുന്നതും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു
സാമൂഹിക ക്ഷേമത്തിന്റെ ഒപ്റ്റിമൽ ലെവൽ നിലനിർത്തുന്നത് മറ്റുള്ളവരുമായി ആരോഗ്യകരമായ ബന്ധം കെട്ടിപ്പടുക്കാൻ നിങ്ങളെ സഹായിക്കുന്നു. ഒരു പിന്തുണയുള്ള സോഷ്യൽ നെറ്റ്‌വർക്ക് ഉള്ളത് ദൃഢമായ കഴിവുകൾ വികസിപ്പിക്കാനും സാമൂഹിക സാഹചര്യങ്ങളിൽ നിങ്ങൾ ആരാണെന്ന് മനസ്സിലാക്കാനും നിങ്ങളെ അനുവദിക്കുന്നു. ഒരു പോസിറ്റീവ് സോഷ്യൽ നെറ്റ്‌വർക്ക് ഉപയോഗിച്ച് സ്വയം ചുറ്റുന്നത് നിങ്ങളുടെ ആത്മാഭിമാനം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. ആശയവിനിമയം, വിശ്വാസം, സ്ട്രെസ് മാനേജ്മെന്റ് എന്നിവയെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന അതിരുകൾ സൃഷ്ടിക്കാൻ സാമൂഹിക ക്ഷേമം നിങ്ങളെ പ്രാപ്തരാക്കുന്നു. നല്ല സാമൂഹിക ക്ഷേമം വൈകാരികമായ പ്രതിരോധശേഷി വളർത്തിയെടുക്കുന്നതിന് അത്യന്താപേക്ഷിതമാണ്.
സ്പിരിച്വൽ അല്ലെങ്കിൽ ആത്മീയമായ ആരോഗ്യം എന്താണെന്ന് നോക്കാം:
എന്താണ് ആത്മീയ ആരോഗ്യം? ആത്മീയ ക്ഷേമത്തിന്റെ പൊതുവായ നിർവചനം എന്നത് നമ്മുടെ ജീവിതത്തിന്റെ അർത്ഥത്തിനും ലക്ഷ്യത്തിനും വേണ്ടിയുള്ള തിരയലാണ്. അതുപോലെ നമ്മുടെ മൂല്യങ്ങളിലും പ്രവർത്തനങ്ങളിലും സ്ഥിരതയ്ക്കായി പരിശ്രമിക്കുക എന്നതാണ്. ആത്മീയമായി ആരോഗ്യമുള്ള ഒരു വ്യക്തിക്ക് ജീവിതത്തിൽ വ്യക്തമായ ലക്ഷ്യമുണ്ടാവും അതോടൊപ്പം തന്നെ സംഭവങ്ങളുടെ അർത്ഥം പ്രതിഫലിപ്പിക്കാൻ കഴിയുകയും സാധിക്കുന്നു. ശരിയും തെറ്റും സംബന്ധിച്ച വ്യക്തമായ ആശയങ്ങൾ അവർക്കുണ്ടെന്നു മാത്രമല്ല അതനുസരിച്ച് പ്രവർത്തിക്കാനും അവർക്ക് കഴിയും. ചില ആളുകൾ പ്രത്യേക മതപരമായ ആചാരങ്ങൾ പിന്തുടരുന്നു, മറ്റുള്ളവർ ഐക്യത്തിന്റെയും സ്വയം അവബോധത്തിന്റെയും പൊതുവായ ബോധം പിന്തുടരുന്നു. നല്ല ആരോഗ്യം നിലനിർത്തുന്നതിന് ഇത് വളരെ ആവശ്യമാണ്.
നല്ല ആത്മീയ ആരോഗ്യമുള്ളവർ പ്രത്യാശ, പോസിറ്റീവ് വീക്ഷണം, ക്ഷമ/സ്വയം സ്വീകാര്യത, പ്രതിബദ്ധത, അർത്ഥവും ലക്ഷ്യവും, ആത്മാഭിമാന ബോധം, വ്യക്തമായ മൂല്യങ്ങൾ, സമാധാനത്തിന്റെ വികാരങ്ങൾ എന്നിവ പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു. തങ്ങളുടെ ആത്മീയ ആരോഗ്യം പുനർമൂല്യനിർണയം ചെയ്യേണ്ടിവരുന്ന ആളുകൾക്ക് പൊതുവെ ശൂന്യത, ഉത്കണ്ഠ, അർത്ഥനഷ്ടം, സ്വയം വിലയിരുത്തൽ, നിസ്സംഗത, വൈരുദ്ധ്യാത്മക മൂല്യങ്ങൾ എന്നിവ അനുഭവപ്പെടുന്നു. തങ്ങളെത്തന്നെ മെച്ചപ്പെടുത്തണമെന്ന് അവർ പലപ്പോഴും കരുതുന്നു.
ആത്മീയ ക്ഷേമത്തിലേക്കുള്ള എല്ലാവരുടെയും പാത വ്യത്യസ്തമായിരിക്കാമെന്നതിനാൽ, ഓരോരുത്തരും അവർ വിശ്വസിക്കുന്നതും അവരുടെ സ്വന്തം അർത്ഥവും ലക്ഷ്യവും പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യേണ്ടത് പ്രധാനമാണ്. ചിലർ ധ്യാനം, പ്രാർത്ഥന, എന്നിവയെ ആത്മീയ ആചാരങ്ങൾ എന്നി നിലയിൽ കണ്ടുകൊണ്ടു അതിൽ സംതൃപ്തി നേടുന്നു. മറ്റുള്ളവർ യോഗയും ധ്യാനവും പരിശീലിക്കുന്നത് ആസ്വദിക്കുന്നു. അത് സമ്മർദ്ദം ഒഴിവാക്കാൻ അവരെ സഹായിക്കുന്ന ഒന്നായി അതിനെ കണക്കാക്കുന്നു.
മേല്പറഞ്ഞവയുടെ സംക്ഷിപ്തരൂപം ഇത്രമാത്രമാണ്: ശാരീരികവും മാനസികവും സാമൂഹികവും ആത്മീയവുമായ തലങ്ങളിൽ പൂർണ്ണമായ ആരോഗ്യം ഉള്ള വ്യക്തികളാവുക എന്നതാണ് ഏറ്റവും പ്രധാനം. ഇതിൽ ഏതെങ്കിലും ഒന്നിന് ക്ഷതം സംഭവിക്കുമ്പോൾ ഒരു വ്യക്തിയുടെ മൊത്തത്തിലുള്ള ആരോഗ്യത്തിന് കോട്ടം സംഭവിക്കുന്നതിനു തുല്യമത്രേ.
ഇവിടെ തോമസ് ഫുള്ളറിന്റെ വാക്കുകൾ ചേർക്കുകയാണ് - "രോഗം വരുന്നതുവരെ ആരോഗ്യം വിലമതിക്കപ്പെടുന്നില്ല."
ഓർക്കുക ആരോഗ്യം നിറഞ്ഞ ജീവിതത്തേക്കാൾ വലുതായ ഒരു സമ്പത്തും ഇന്ന് വരെ ആർക്കും കണ്ടെത്താൻ സാധിച്ചിട്ടില്ല. നമ്മുടെ ആരോഗ്യപരിപാലനത്തോടൊപ്പം തന്നെ മറ്റുള്ളവരുടെ ആരോഗ്യത്തിനും മുൻ‌തൂക്കം കൊടുക്കാം. അങ്ങനെ ആരോഗ്യം നിറഞ്ഞ ഒരു സമൂഹം തന്നെ നമുക്ക് സൃഷ്ടിച്ചെടുക്കാം.
-Dr Arun Oommen, Neurosurgeon
